Lợi nhuận gộp theo tiếng Anh là Gross Profit được xem là một chỉ số không thể thiếu trong bất kỳ bản báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh nào của doanh nghiệp. Khi kiểm soát được chỉ số này bạn sẽ có thể hiểu được toàn bộ tình hình kinh doanh, có thể biết được doanh nghiệp có lãi hay lỗ trong kỳ vừa qua. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa nhận thức được vai trò quan trọng của lợi nhuận gộp, dẫn đến kinh doanh kém hiệu quả. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu về lợi nhuận gộp là gì, cách tính lợi nhuận gộp chính xác giúp tối ưu hóa quy trình kinh doanh của mỗi doanh nghiệp.
Lợi nhuận gộp là gì?
Lợi nhuận gộp hay thường được gọi ngắn gọn hơn là lãi gộp, với tên tiếng Anh là Gross Profit. Hiểu một cách đơn giản nhất lợi nhuận gộp chính là phần chênh lệch từ số tiền mà doanh nghiệp thu về được sau khi trừ đi các chi phí bán hàng (từ chi phí sản xuất ra sản phẩm, dịch vụ, các chi phí phát sinh từ lúc sản xuất sản phẩm đến khi thành phẩm được xuất bán đưa tới tay những người tiêu dùng).
Nếu hiểu theo một cách khác thì có thể nói lợi nhuận gộp cũng là lợi nhuận thu được sau khi lấy tổng doanh thu thuần trừ đi mức giá vốn hàng bán của một công ty hay doanh nghiệp. Lợi nhuận gộp là yếu tố xuất hiện ở trên bảng sao kê thu nhập của công ty và doanh nghiệp.
Tỷ suất lợi nhuận gộp biên ( tên tiếng Anh là Gross Profit Margin) là một chỉ số được sử dụng để đánh giá các mô hình kinh doanh và một số vấn đề khác về sức khỏe tài chính của doanh nghiệp bằng cách công bố số tiền còn lại từ doanh thu sau khi đã được trừ đi giá vốn hàng bán.
Lợi nhuận gộp thường được xuất hiện trên các bảng sao kê thu nhập, báo cáo tài chính cuối kỳ của công ty. Tùy thuộc vào mỗi hình thức sản xuất lại có các loại chi phí sử dụng khác nhau như:
- Giá trị mua nguyên vật liệu thực tế gồm cả phí vận chuyển
- Chi phí nhân công lao động
- Số chi phí hao hụt trong quá trình sản xuất và vận chuyển
- Phí vận chuyển các loại chế phẩm ( phí khi nhập kho, phí khi sản xuất tại công đoạn…)
Mức giá của thành phẩm là tổng chi phí khi kết thúc quá trình sản xuất. Nó bao gồm những chi phí từ các kho giữ thành phẩm đầu kỳ và sản xuất trong kỳ.
Cách tính lợi nhuận gộp trong doanh nghiệp
Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán
Chỉ số lợi nhuận gộp này cho biết mỗi đồng doanh thu thu về có thể tạo ra được bao nhiêu đồng thu nhập. Trên thị trường để so sánh các doanh nghiệp hoạt động trên cùng lĩnh vực người ta cũng sử dụng hệ số biên lợi nhuận gộp để xác định độ thành công, tiềm năng kinh doanh đạt lợi nhuận của mỗi doanh nghiệp.
Một doanh nghiệp có hệ số biên lợi nhuận càng cao bao nhiêu thì số lãi ròng của doanh nghiệp càng lớn bấy nhiêu. Đồng nghĩa với đó là khả năng quản lý kiểm soát chi phí tốt hơn so với các công ty doanh nghiệp khác kinh doanh cùng lĩnh vực.
Doanh thu thuần là khoản doanh thu bán hàng doanh nghiệp nhận về sau khi đã trừ đi các khoản giảm trừ doanh thu như: nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, nộp thuế xuất nhập khẩu, các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, doanh thu hàng bán bị trả lại,…
Giá vốn hàng bán là toàn bộ chi phí để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh từ khâu sản xuất đến khâu xuất kho đi bán. Nó liên quan đến quá trình xuất kho bán hàng bao gồm các chi phí như giá vốn hàng xuất kho đi bán, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp…Sự hình thành giá vốn bán hàng được phân biệt rõ ràng ở các giai đoạn khác nhau trong quá trình sản xuất của doanh nghiệp.
Lợi ích đem lại khi tính lợi nhuận gộp của doanh nghiệp
Khi đã tính toán đầy đủ những chỉ số chính xác về lợi nhuận gộp, bạn có thể kiểm tra được sự hiệu quả của quy trình kinh doanh trong doanh nghiệp. Bên cạnh đó còn kiểm soát được những chi phí nào là chi phí hợp lý, và đâu là những chi phí cần phải giảm thiểu để đạt được tối đa hóa lợi nhuận.
Nếu doanh nghiệp đang muốn mở rộng quy mô kinh doanh thì đây là chỉ số đầu tiên để các nhà đầu tư nhìn vào và đánh giá. Từ những con số này họ sẽ có thể biết được có thật sự bạn đang kinh doanh hiệu quả hay không. Nếu bạn kiểm soát được chỉ số này thì tỷ lệ các nhà đầu tư chấp nhận rót vốn vào doanh nghiệp của bạn sẽ cao hơn rất nhiều so với các doanh nghiệp khác.
Ý nghĩa của hoạt động tính lợi nhuận gộp của doanh nghiệp
Lợi nhuận gộp giúp doanh nghiệp có thể tự đánh giá được hiệu quả khi sử dụng lao động hoặc nguyên vật liệu sản xuất, từ đó giúp giảm thiểu rủi ro cho nhà đầu tư. Số liệu chỉ xem xét chi phí biến đổi, chẳng hạn như:
- Những nguyên vật liệu trực tiếp phục vụ sản xuất
- Lao động trực tiếp, giả định là theo thời gian hoặc phụ thuộc vào mức sản lượng
- Tiền hoa hồng, lương thưởng cho nhân viên bán hàng
- Phí thẻ tín dụng khi đi mua hàng của khách hàng
- Thiết bị, bao gồm cả khấu hao trong quá trình sử dụng
- Đem lại tiện ích cho khu vực sản xuất
- Phí đang vận chuyển hàng hóa
Trên đây là cách tính lợi nhuận gộp và một số vấn đề liên quan. Hy vọng qua bài viết này bạn có thể hiểu hơn về chỉ số đánh giá hoạt động hiệu quả của mỗi doanh nghiệp này hơn.
